วันที่ 16 สิงหาคม 2568 กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) โดย ดร.กนิษฐ์ ตะปะสา ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านวิเคราะห์ทดสอบ (นักวิทยาศาสตร์ทรงคุณวุฒิ) เข้าร่วมงาน มหกรรมด้านอวกาศแห่งชาติ ประจำปี 2568 “Thailand Space Expo 2025” โดยมี นายสุรศักดิ์ พันธ์เจริญวรกุล รัฐมนตรีว่าการกระทรวง อว. เป็นประธานเปิดงาน พร้อมด้วยคณะผู้บริหาร และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ณ ทรู ไอคอน ฮอลล์ ชั้น 7 ศูนย์การค้าไอคอนสยาม กรุงเทพมหานคร
   งานดังกล่าวจัดโดย สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) ภายใต้แนวคิด “United in Space: Building a Global Collaborative Future” “รวมพลังสู่อวกาศ ร่วมสร้างอนาคตสู่ความร่วมมือระดับโลก” เพื่อแสดงศักยภาพของประเทศไทยและขับเคลื่อนเศรษฐกิจอวกาศสู่อนาคต โดยภายในงานมีการจัดแสดงนวัตกรรมและเทคโนโลยีจากทุกภาคส่วน สะท้อนการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีอวกาศในชีวิตประจำวัน ทั้งด้านการเกษตร ทรัพยากรธรรมชาติ และการพัฒนาเมืองอย่างยั่งยืน

     เมื่อวันที่ 20 มิถุนายน 2568 กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) โดยศูนย์ตรวจและรับรองคุณภาพผลิตภัณฑ์ (ศรผ.) ได้รับการรับรองหน่วยรับรองผลิตภัณฑ์ตามมาตรฐาน ISO/IEC 17065:2012 จากสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) หมายเลขการรับรองที่ PRODUCT 008 ซึ่งเป็นการยืนยันถึงศักยภาพของ ศรผ.วศ. ในการดำเนินงานด้านการรับรองผลิตภัณฑ์อย่างเป็นระบบ โปร่งใส และเชื่อถือได้
    มาตรฐาน ISO/IEC 17065:2012 เป็นมาตรฐานสากลที่กำหนดข้อกำหนดสำหรับหน่วยรับรองผลิตภัณฑ์ เพื่อตรวจสอบว่าหน่วยงานที่ดำเนินการรับรองมีความเป็นกลาง มีความสามารถทางวิชาการ และมีระบบการบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพที่สอดคล้องตามเกณฑ์ที่กำหนด การได้รับการรับรองในครั้งนี้สะท้อนให้เห็นถึงความมุ่งมั่นของ ศรผ.วศ. ในการยกระดับคุณภาพการรับรองผลิตภัณฑ์ของประเทศ ให้เป็นที่ยอมรับทั้งในระดับชาติและนานาชาติ
ทั้งนี้ ศูนย์ตรวจและรับรองคุณภาพผลิตภัณฑ์ (ศรผ.) มีหน้าที่ ศึกษา พัฒนาและจัดทำข้อกำหนด/แนวปฏิบัติ เพื่อการรับรองผลิตภัณฑ์ให้ได้มาตรฐานเทียบเท่าสากล พร้อมรับรองคุณภาพผลิตภัณฑ์และบริหารจัดการระบบคุณภาพให้สอดคล้องกับมาตรฐานสากล รวมไปถึงเผยแพร่ให้ความรู้และข้อมูลสำหรับหน่วย งานภาครัฐ ภาคเอกชน และประชาชนทั่วไป เกี่ยวกับมาตรฐาน ข้อกำหนดที่เกี่ยวข้อง การรับรองผลิตภัณฑ์ และการเลือกซื้อเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพ
  นอกจากนี้ การได้รับการรับรองดังกล่าวยังเป็นการสร้างความเชื่อมั่นแก่ผู้ประกอบการไทยว่าผลิตภัณฑ์ที่ผ่านการรับรองโดยกรมวิทยาศาสตร์บริการ มีคุณภาพ มาตรฐาน และความน่าเชื่อถือ สามารถแข่งขันได้ในตลาดโลก อันจะช่วยส่งเสริมเศรษฐกิจและเพิ่มศักยภาพทางการค้าให้แก่ประเทศต่อไป

     เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 25 กันยายน 2568 กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) คณะนักวิจัย สอช. โดยคณะทำงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี - กรมวิทยาศาสตร์บริการ (อพ.สธ.-วศ.) และ ทีมวิจัยสถาบันห้องปฏิบัติการอ้างอิงแห่งชาติ (สอช.) ลงพื้นที่ประชุมหารือร่วมกับ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ชุติสร เรืองนาราบ รองคณบดีคณะบริหารธุรกิจและศิลปศาสตร์น่าน นางนลัทพร คูหา ผู้อำนวยการกองการศึกษาน่าน พร้อมบุคลากรและนักวิจัย ศูนย์ประสานงาน อพ.สธ. มทร.ล้านนา น่าน ณ ห้องประชุมชมพูภูคา อาคารกองบริหารทรัพยากรน่าน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อหารือเกี่ยวกับแนวทางการดำเนินงานด้านการวิจัยและพัฒนาเพื่อการอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพของมันป่า มันพื้นเมือง ในพื้นที่ป่าและชุมชนในพื้นที่จังหวัดน่านซึ่งเป็นแหล่งสำคัญของมันป่าและมันพื้นบ้านในพื้นที่ภาคเหนือ ตามแนวทางพระราชดำริฯ เพื่อสร้างความมั่นคงทางอาหารของประเทศในอนาคตอย่างยั่งยืน สอดคล้องตามแผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. 2561 - 2580) ด้านการเกตร แผนย่อยเกษตรอัตลักษณ์พื้นถิ่น ที่มุ่งเน้นการใช้ประโยชน์จากความโดดเด่นและอัตลักษณ์พื้นถิ่นของสินค้าเกษตรรวมถึงความหลากหลายทางชีวภาพในแต่ละพื้นที่ เพื่อการสร้างความเข้มแข็งของเกษตรกรและชุมชน ซึ่งประเด็นสำคัญในการหารือประกอบด้วย 1. การปลูกรักษาทรัพยากร ที่มุ่งเน้นปลูกรักษา รวบรวมพันธุกรรมมันป่า มันพื้นบ้านที่หายากและใกล้สูญพันธุ์ในพื้นที่จังหวัดน่าน 2.แนวทางความร่วมมือด้านงานวิจัยและพัฒนาเพื่อการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชร่วมกับ มทร.ล้านนา น่าน 3. การส่งเสริมชุมชนด้านการอนุรักษ์พันธุ์พืชและการนำอัตลักษณ์ท้องถิ่นไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในเชิงพาณิชย์เพื่อสร้างรายได้แก่เกษตรกรในอนาคต
     นอกจากนั้นทางคณะเจ้าหน้าที่ศูนย์ฯ ได้นำคณะทำงานฯ วศ.เข้าสำรวจแปลงเพาะปลูกเพื่อการอนุรักษ์ มันป่าและมันพื้นเมืองที่เก็บรวบรวมจากพื้นที่ป่าชุมชนในจังหวัดน่าน ภายในพื้นที่ของศูนย์ฯ โดยคณะทำงานฯ จะนำข้อมูลที่ได้จากการดำเนินการในครั้งนี้ ไปใช้ในการกำหนดแนวทางการจัดทำแผนปฏิบัติงาน อพ.สธ.-วศ.ปีงบประมาณ 2569 และแผนแม่บทอพ.สธ.- วศ.ระยะ 5 ปี ที่แปด (ตุลาคม พ.ศ 2569 –กันยายน พ.ศ 2570) ต่อไป

     วันที่ 22-23 กันยายน 2568 กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) คณะนักวิจัย สอช.ได้ลงพื้นที่เข้าพบนายศักดิ์สิทธิ์ ศรีวิชัย เกษตรจังหวัดน่าน เพื่อรายงานผลการดำเนินการการทดสอบคุณภาพผลิตภัณฑ์กาแฟ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสนับสนุนการยกระดับคุณภาพกาแฟของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนภายในจังหวัดน่าน สู่สินค้าเกษตรมูลค่าสูง สอดคล้องตามแผนพัฒนาจังหวัดน่าน ปี 2566-2570 โดยทางคณะวิจัยฯ ได้สุ่มเก็บตัวอย่างที่ผลิตจากกลุ่มวิสาหกิจกาแฟในพื้นที่ 3 อำเภอ จำนวน 6 กลุ่ม ได้แก่ วิสาหกิจชุมชนกาแฟสะเกี้ยงเปียงซ้อ วิสาหกิจชุมชนกาแฟดอยภูแว วิสาหกิจชุมชนกาแฟแปลงใหญ่ไทยลั๊วะหกบ้านบนขุนน่าน อำเภอเฉลิมพระเกียรติ วิสาหกิจชุมชนกาแฟ เดอ ม้ง มณีพฤกษ์ อำเภอทุ่งช้าง วิสาหกิจชุมชนผู้ปลูกกาแฟบ้านห้วยขวาก วิสาหกิจชุมชนผู้ผลิตกาแฟบ้านห้วยโทน อำเภอบ่อเกลือ โดยการทดสอบจะครอบคลุมรายการตามข้อกำหนดตามกฎหมายตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 197) พ.ศ. 2543 เรื่อง กาแฟ และมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม มอก.522-2561 กาแฟคั่ว :ซึ่งเป็นมาตรฐานที่ใช้ควบคุมคุณภาพ และความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์กาแฟที่จำหน่ายภายในประเทศและเพื่อการส่งออก ทั้งในด้านคุณลักษณะทางกายภาพ ทางเคมี วัตถุเจือปนอาหาร จุลินทรีย์ และการบรรจุ ได้แก่ ลักษณะทั่วไป กลิ่นรส เมล็ดแตก ความชื้น น้ำตาล คำนวณเป็นน้ำตาลอินเวิร์ต สารที่ละลายน้ำ สารที่สกัดได้ด้วย ปิโตรเลียมอีเทอร์ กาเฟอีน เถ้าทั้งหมด เถ้าที่ละลายน้ำ เถ้าที่ไม่ละลายในกรด ความเป็นด่างของเถ้าที่ ละลายน้ำ สี แซลโมเนลลา สแตฟิโลค็อกคัส ออเรียส ภาชนะบรรจุ น้ำหนักสุทธิ นอกจากนั้นยังได้ทดสอบรายการเพิ่มเติม ได้แก่ สารปรอท Acrylamide และ Ochratoxin A ซึ่งเป็นสารที่บ่งชี้ถึงคุณภาพและความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์กาแฟคั่วที่สำคัญอีกด้วย
    จากนั้นทางคณะฯวิจัยได้ลงพื้นที่เข้าพบกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกาแฟที่มีศักยภาพสูงของจังหวัดได้แก่ วิสาหกิจชุมชนกาแฟ เดอ ม้ง มณีพฤกษ์ วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแปรรูปกาแฟ สวนยาหลวง วิสาหกิจชุมชนกาแฟแปลงใหญ่ไทยลั๊วะหกบ้านบนขุนน่าน และ วิสาหกิจชุมชนผู้ปลูกกาแฟบ้านห้วยขวาก เพื่อแจ้งผลการทดสอบคุณสำรวจข้อมูล ปัญหาด้านการผลิตตลอด ห่วงโซ่มูลค่า (Value Chain ) ตั้งแต่การปลูก การจัดการผลผลิตภายหลังการเก็บเกี่ยว กระบวนการผลิต ช่องทางการจำหน่าย รวมถึงแนวทางการเพิ่มสร้างสินค้าเกษตรมูลค่าสูง เช่นการพัฒนากระบวนการผลิตด้วย เทคโนโลยีชีวภาพ การสร้างอัตลักษณ์และสร้างแบรนด์กาแฟพิเศษ ( Specialty Coffee) ชนิดใหม่ ตลอดจน แผนการขออนุญาตผลิตเพื่อออกใบสำคัญเลขสถานที่ผลิตอาหารฯ จากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ในอนาคตของแต่ละกลุ่ม เพื่อนำมาใช้เป็นโจทย์ในงานวิจัยและพัฒนาต่อยอดการแก้ไขปัญหาและเพิ่มมูลค่าให้กับสินค้าเกษตรของประเทศต่อไป
    จากผลการดำเนินงานตั้งแต่ปี 2566 เป็นต้นมากรมวิทย์ฯบริการได้ดำเนินการให้คำปรึกษาและแก้ปัญหาเพื่อยกระดับคุณภาพผลิตภัณฑ์กาแฟ ภายใต้โครงการยกระดับคุณภาพกาแฟไทยและผลิตภัณฑ์กาแฟเพื่อสุขภาพสู่มาตรฐานสากล ซึ่งเป็นโครงการที่ได้รับทุนสนับสนุนการวิจัยจากสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) โดยมีกลุ่ม วิสาหกิจชุมชน ที่เข้าร่วมโครงการ แล้ว จำนวน 36 ราย ในพื้นที่ 8 จังหวัดทั่วประเทศ ได้แก่ เชียงใหม่ เชียงราย แม่ฮ่องสอน นครราชสีมา เลย ชุมพร ระนอง และ กาญจนบุรี