วันที่ 2 มีนาคม 2567 นางสาวศุภมาส อิศรภักดี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) กล่าวว่า กระทรวง อว. ให้ความสำคัญกับคุณภาพชีวิตของพี่น้องประชาชนในพื้นที่ห่างไกลทุรกันดาร โดยเฉพาะอย่างยิ่งการอุปโภคและบริโภคน้ำที่สะอาดและปลอดภัย เนื่องจากในถิ่นทุรกันดาร พื้นแหล่งน้ำต่าง ๆ มีโอกาสถูกปนเปื้อนทั้งจากสภาพแวดล้อม เชื้อโรคและกิจกรรมต่างๆ ของมนุษย์ ดังนั้น ตนได้มอบหมายให้ กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) นำองค์ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ถ่ายทอดและสร้างความร่วมมือหน่วยงานต่าง ๆ ในการพัฒนาทักษะเพื่อยกระดับคุณภาพน้ำในพื้นที่ทุรกันดารและพื้นที่ห่างไกล โดยที่ วศ.อว. เป็นหน่วยงานที่มีประสบการณ์ในการพัฒนาและถ่ายทอดเทคโนโลยี การปรับปรุงคุณภาพน้ำดิบ เพื่อการอุปโภคและบริโภค และมีศักยภาพในการถ่ายทอดเทคโนโลยีให้หน่วยงานเครือข่ายมากว่า 20 ปี ครอบคลุมพื้นที่ทั่วประเทศ สามารถนำองค์ความรู้ด้านการผลิตเครื่องกรองน้ำ สำหรับผลิตน้ำสะอาดที่มีคุณภาพตามเกณฑ์มาตรฐานน้ำเพื่อการอุปโภคและบริโภค ไปถ่ายทอดเทคโนโลยีและให้สร้างความร่วมมือในการตรวจติดตามคุณภาพน้ำร่วมกับทุกภาคส่วน เพื่อรวมพลังในการสร้างและพัฒนาคุณภาพชีวิตให้กับเด็กและประชาชนในพื้นที่ชายแดนทั่วประเทศ รวมถึงให้ขยายการดำเนินงานและสร้างความร่วมมือกับทุกภาคส่วนให้ครอบคลุมพื้นที่ที่เป็นปัญหาทั่วประเทศ
           นายแพทย์รุ่งเรือง กิจผาติ อธิบดี วศ. กล่าวว่า วศ.อว. ได้ทำงานร่วมกับกรมพัฒนาฝีมือแรงงาน กรมอนามัย และทุกภาคส่วน โดยเริ่มดำเนินการในพื้นที่โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนทั่วประเทศ และพื้นที่ทุรกันดารในโครงการพระราชดำริฯ ได้ลงพื้นที่ระยะเริ่มต้นเพื่อดำเนินการในพื้นที่โรงเรียนตำรวจตระเวณชายแดนบ้านกามาผาโด้ ตำบลแม่หละ อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก โรงเรียนตำรวจตระเวณชายแดน จุฬา – ธรรมศาสตร์ 3 ตำบลแม่ระมาด อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก ศูนย์การเรียนรู้ตำรวจตระเวณชายแดน บ้านแม่หละคี ตำบลแม่หละ อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก และพื้นที่ในโครงการพระราชดำริศูนย์พัฒนาโครงการหลวงเลอตอ จังหวัดตาก และเดินหน้าโครงการขยายผลไปในโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนและโครงการตามแนวทางอันเนื่องมาจากพระราชดำริ รวมถึงพื้นที่อื่น ๆ ทั่วประเทศ
           ทั้งนี้ วศ.อว. ได้นำองค์ความรู้ด้านเทคโนโลยี การใช้ทรัพยากรร่วมกันให้เกิดประโยชน์สูงสุด ส่งเสริมและสนับสนุนการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีชุมชน ด้วยการยกระดับคุณภาพน้ำและด้านอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งการถ่ายทอดเทคโนโลยีให้เกิดการใช้ประโยชน์แก่ครู นักเรียน เจ้าหน้าที่ ประชาชนในพื้นที่ ผลการดำเนินงานภายใต้ความร่วมมือของบนพื้นฐานองค์ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์และข้อมูลด้านวิชาการที่ถูกต้อง ทำให้เกิดแนวทางที่ดีซึ่งทำให้ทุกหน่วยงานทั้งภาครัฐและทุกภาคส่วนสามารถเดินหน้าสู่การพัฒนาสังคม และยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชนได้อย่างมั่นใจ สร้างการพัฒนาอย่างมั่นคงยั่งยืนตลอดไป

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

          วันที่ 1 มีนาคม 2567 นางสาวศุภมาส อิศรภักดี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) กล่าวว่า ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมาประเทศไทยมีผลผลิตข้าวเปลือกเฉลี่ยปีละ 32 ล้านตัน ซึ่งนำไปสีเป็นข้าวสารได้ประมาณ 22 ล้านตัน ประเทศไทยเป็นผู้ส่งออกวัตถุดิบ “ข้าว” เป็นหลัก เพื่อพัฒนาประเทศให้เติบโตอย่างมีคุณภาพ มีความจำเป็นที่จะต้องปรับความสามารถของประเทศให้สามารถผลิตและส่งออกสินค้าอาหารมูลค่าสูง การพัฒนานวัตกรรมอาหารจากข้าวที่ได้รับการรับรองมาตรฐานคุณภาพและความปลอดภัย เป็นการพัฒนาตลาดสินค้าอาหารคุณภาพให้เข้มแข็งเติบโต จึงได้มอบหมายให้ กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวง อว. สร้างความร่วมมือกับกรมการข้าว กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อยกระดับการแข่งขันในเวทีโลก
          นายแพทย์รุ่งเรือง กิจผาติ อธิบดี วศ.อว. กล่าวว่า ตามแนวนโยบายของท่านรัฐมนตรี อว. ที่ให้ความสำคัญกับการนำวิทยาศาสตร์ไปพัฒนาต่อยอดคุณภาพและมาตรฐานของข้าวไทย กรม วศ. ได้หารือร่วมกับนานณัฏฐกิตติ์ ของทิพย์ อธิบดีกรมการข้าว ในการนำองค์ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ไปพัฒนาอาหารจากข้าวและการตรวจสอบรับรองสินค้าให้มีคุณภาพและความปลอดภัย ซึ่งได้รับความร่วมมือจากกรมการข้าวเป็นอย่างดี วศ. ได้ดำเนินงานวิจัยและพัฒนานวัตกรรมข้าวและตรวจสอบคุณภาพข้าวอย่างต่อเนื่อง เช่น การตรวจหาสารที่ให้กลิ่นหอมวานิลลินในข้าว การตรวจสารพิษตกค้างปนเปื้อนในข้าว การตรวจคุณค่าทางโภชนาการข้าว การตรวจสอบลักษณะเนื้อสัมผัสข้าว การตรวจสอบคุณลักษณะทางประสาทสัมผัสข้าวหรือการทดสอบชิมข้าว ตลอดจนการแปรรูปข้าวและส่วนเหลือของข้าวเป็นผลิตภัณฑ์อาหาร อาทิ เส้นพาสต้าจากข้าวหอมมะลิ ขนมขบเคี้ยวกรอบพองข้าวหอมมะลิ ขนมมาเดอลีนจากข้าวทับทิมชุมแพ ข้าวเกรียบจากข้าวทับทิมชุมแพ ขนมอาลัวจากข้าวทับทิมชุมแพ ซึ่งทางกรมการข้าวและกรมวิทยาศาสตร์บริการ มีการดำเนินงานร่วมกันมาตลอดเป็นอย่างดี และขยายความร่วมมือไปยังภาคส่วนอื่นๆ
          นพ.รุ่งเรืองฯ กล่าวเพิ่มเติมอีกว่า ปัจจุบัน วศ. มีห้องปฏิบัติการทดสอบรสชาติอาหารไทย ซึ่งได้รับการรับรองมาตรฐานสากล ISO/IEC 17025 ในด้านการทดสอบทางประสาทสัมผัสอาหาร ทำให้การทดสอบชิมอาหารมีความถูกต้อง น่าเชื่อถือและได้ร่วมมือกับสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทยในการทดสอบชิมข้าวพันธุ์ใหม่ที่เข้าประกวดเพื่อการพาณิชย์ ซึ่งการทดสอบชิมข้าวหุงสุกเป็นการตัดสินที่สำคัญในการสรรหาข้าวพันธุ์ใหม่ๆ เพื่อยกระดับขีดความสามารถในการแข่งขันข้าวไทยในตลาดโลก โดยการทำงานร่วมระหว่าง วศ.อว. และกรมการข้าว ได้มีการประชุมหารือและเยี่ยมชมห้องปฏิบัติการแปรรูปอาหาร ห้องปฏิบัติการทดสอบรสชาติอาหารไทย ห้องปฏิบัติการตรวจสอบวัตถุเจือปนข้าว การตรวจสอบหาสารสำคัญในข้าว เพื่อสร้างความร่วมมือด้านการพัฒนานวัตกรรมข้าวไทย ให้เป็นผลิตภัณฑ์มูลค่าสูง สร้างคุณค่าให้กับข้าวไทยสู่ตลาดภายในประเทศและตลาดโลก เป็นการสร้างความเข้มแข็งให้กับภาคการเกษตร ภาคการผลิตและภาคธุรกิจต่อไป

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

           เมื่อวันที่ 29 กุมภาพันธ์ 2567 นางสาวศุภมาส อิศรภักดี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) กล่าวว่า ตามที่ประเทศไทยโดยกรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวง อว. ได้รับการรับรองและยอมรับจากองค์การระหว่างประเทศว่าด้วยการรับรองห้องปฏิบัติการ (International Laboratory Accreditation Cooperation Mutual Recognition Arrangement, ILAC MRA) ในด้านผู้จัดโปรแกรมทดสอบความชำนาญห้องปฏิบัติการเป็นอันดับที่ 5 ของโลกในปี 2567
          และตนได้ให้นโยบายมุ่งเน้นการใช้ประโยชน์จากวิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม เพื่อมาพัฒนาและปรับปรุงให้ตอบโจทย์ตรงตามความต้องการของประเทศและประชาชน เพื่อให้เกิดการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainability) โดยเฉพาะในเรื่องการผลิตสินค้าและผลิตภัณฑ์เพื่อการส่งออก ทั้งนี้ต้องมุ่งพัฒนาความสามารถ เพิ่มศักยภาพการแข่งขันด้วยคุณภาพมาตรฐานสินค้าและผลิตภัณฑ์ โดยเน้นย้ำความถูกต้องของผลการวิเคราะห์ทดสอบสินค้าและผลิตภัณฑ์ที่ผลิตในภาคอุตสาหกรรมและระดับชุมชน ซึ่งจะเพิ่มความเชื่อมั่นให้กับตลาดทั้งในประเทศและต่างประเทศรวมถึงประชาชนว่าสินค้าและผลิตภัณฑ์ที่ประเทศไทยผลิตนั้นมีคุณภาพมาตรฐานและมีความปลอดภัย ดังนั้น ความสำคัญของการประกันคุณภาพผลทดสอบให้ถูกต้อง จะสร้างความเชื่อมั่นต่อผลการทดสอบว่า สินค้าและผลิตภัณฑ์ไทยได้มาตรฐานมีคุณภาพดีตามที่กำหนด ทั้งนี้ ตนได้มอบหมายให้ กรม วศ.อว. เร่งพัฒนาศักยภาพเพื่อเสริมความแข็งแกร่งของหน่วยตรวจสอบและรับรองฯ และบุคลากรทั้งห้องปฏิบัติการภาครัฐและเอกชนเพื่อเพิ่มความเชื่อมั่นให้สินค้าและผลิตภัณฑ์ไทยสามารถแข่งขันในตลาดการค้าโลกได้เป็นอย่างดี
           นายแพทย์รุ่งเรือง กิจผาติ อธิบดี วศ. กล่าวเพิ่มเติมว่า กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวง อว. มีภารกิจสำคัญในการรับรองระบบงานให้เป็นไปตามมาตรฐาน ISO/IEC 17011: 2017 Conformity assessment-Requirements for accreditation bodies accrediting conformity assessment bodies โดยให้การรับรองความสามารถห้องปฏิบัติการทดสอบตามมาตรฐาน ISO/IEC 17025 ซึ่งข้อกำหนดระบุถึงการสร้างความมั่นใจในความใช้ได้ของผลการทดสอบ (Ensuring the validity of results) ห้องปฏิบัติการต้องมีการดำเนินงานประกันคุณภาพฯ เพื่อสร้างความเชื่อมั่นให้กับผลการทดสอบ ส่งผลให้การทดสอบน่าเชื่อถือและเป็นที่ยอมรับทั้งในประเทศและระดับสากล ในฐานะหน่วยรับรองฯของไทย วศ.อว. มีความมุ่งมั่นที่จะสร้างความเข้มแข็งหน่วยตรวจสอบและรับรองฯ เพื่อการยอมรับในระดับสากล
           ในวันนี้ วศ.อว.ได้จัดการฝึกอบรมหลักสูตร “สร้างความเข้มแข็งหน่วยตรวจสอบและรับรองด้านการประกันคุณภาพผลการทดสอบเพื่อการยอมรับในระดับสากล” ให้แก่ผู้ประกอบการและเจ้าหน้าที่หน่วยตรวจสอบและรับรองจำนวนกว่า 300 ราย ซึ่งเป็นหนึ่งในแผนการพัฒนาและฝึกอบรม สำหรับบุคลากรและห้องปฏิบัติการของประเทศทั้งหน่วยงานภาครัฐและเอกชน ตามแผนการพัฒนาเสริมความแข็งแกร่งห้องปฏิบัติการทั้งหน่วยงานภาครัฐและเอกชน เพื่อเดินหน้าผลักดันให้จำนวนห้องปฏิบัติการที่ได้รับการรับรองตามมาตรฐาน ISO/IEC 17025 เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องและเพียงพอกับความต้องการของภาคอุตสาหกรรมไทย นำไปสู่การพัฒนาคุณภาพและมาตรฐานสินค้าและผลิตภัณฑ์อย่างยั่งยืนตลอดไป

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

           นายแพทย์รุ่งเรือง กิจผาติ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) กล่าวว่า ตามภาพที่ปรากฏในสื่อโซเชียลที่มีการแชร์เป็นวงกว้าง เป็นภาพถุงดำที่นำมาใส่อาหาร และมีการตั้งคำถามว่า “สามารถเอามาใส่ของที่เราทานได้ด้วยหรือ ถามทางร้านเขาบอกว่าเขาใส่ถุงแบบนี้กันหมดแล้วพบว่า เหม็นทั้งกลิ่นเหม็นทั้งสี นั้น
           ศูนย์ข้อมูลวิทยาศาสตร์ วศ.อว. ขอเตือนว่า ถุงดำส่วนมากทำจากพลาสติกรีไซเคิล มีการใส่สีดำหรือสีอื่นให้เข้มเพื่อปกปิดตำหนิ และสิ่งสกปรก ซึ่งไม่ได้เป็นชนิดสำหรับสัมผัสอาหาร ประชาชนจึงไม่ควรนำมาใส่อาหารซึ่งก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพ โดยเฉพาะเมื่อมาใส่อาหารร้อนหรืออาหารที่มีไขมัน เช่น กล้วยแขก ปาท่องโก๋ หากนำถุงพลาสติกมาใช้ ผิดวัตถุประสงค์ก็จะทำให้อาหารที่บรรจุนั้นไม่ปลอดภัย และอาจมีการปนเปื้อนของสารที่เป็นอันตราย จากพลาสติกสู่อาหารได้ เช่น โลหะหนัก สารปนเปื้อนที่หลงเหลือจากกระบวนการรีไซเคิล หรือสีที่มาผสมพลาสติก โดยสารเหล่านี้จะค่อยๆ สะสมในร่างกาย ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งได้ อีกทั้งอาจมีการปนเปื้อนของเชื้อโรคและก่อให้เกิดโรคติดต่อรุนแรงได้
           ปัจจุบันข้อกฏหมายกำหนดให้ชนิดของพลาสติกรีไซเคิลที่สามารถนำกลับมาใช้เป็นวัสดุสัมผัสอาหารได้ ต้องเป็นพลาสติกชนิดพอลิเอทิลีนเทเรฟทาเลต (PET) เท่านั้น แต่ถุงพลาสติกส่วนใหญ่ผลิตจากพลาสติกชนิด PE หรือ PP
           ทั้งนี้ บางประเทศมีการผลิตถุงใส่อาหารที่มีสีดำ แต่เป็นเกรดสำหรับอาหาร (food grade) ได้มาตรฐาน สำหรับภาพที่ปรากฏในสื่อน่าเชื่อว่าถุงดำที่นำมาใช้น่าจะเป็นถุงที่ทำจากพลาสติกรีไซเคิล โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อใช้ใส่ขยะ จึงขอเตือนมายังผู้ใช้ว่าห้ามใช้ถุงดำดังกล่าวโดยเด็ดขาด เพราะก่ออันตรายต่อสุขภาพของผู้บริโภค

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------