วันที่ 16-18 กรกฎาคม 2568 นางเยาวลักษณ์ ชินชูศักดิ์ ผู้อำนวยการศูนย์ทดสอบความชำนาญห้องปฏิบัติการ สถาบันพัฒนามาตรฐานและตรวจสอบรับรอง กรมวิทยาศาสตร์บริการ และเจ้าหน้าที่ได้ลงพื้นที่ ณ จังหวัดภูเก็ต เพื่อหารือความร่วมมือทางวิชาการ ร่วมกับ ศูนย์วิจัยทรัพยากรทางทะเล และชายฝั่งทะเลอันดามันตอนบน (ภูเก็ต) ซึ่งได้รับการต้อนรับจาก นางสาวทิพามาศ อุปน้อย ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งทะเลอันดามันตอนบน กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง และเจ้าหน้าที่เป็นอย่างดี โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาต้นแบบตัวอย่างควบคุมและทดสอบประสิทธิภาพของต้นแบบสำหรับห้องปฏิบัติการทดสอบด้านไมโครพลาสติกของประเทศ ที่กรมวิทยาศาสตร์บริการ พัฒนาขึ้นและร่วมศึกษา แนวทางการวิเคราะห์ทดสอบ และควบคุมคุณภาพผลการทดสอบไมโครพลาสติก รวมถึงการเปรียบเทียบผลการวัดระหว่างห้องปฏิบัติการ/ทดสอบความชำนาญห้องปฏิบัติการ (Interlab Comparison /Proficiency test) ตลอดจนแนวทางการสร้างความร่วมมือด้านงานวิจัย และอื่นๆ ในอนาคต
    ในครั้งนี้ ศูนย์วิจัยทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งทะเลอันดามันตอนบน (ภูเก็ต) เห็นชอบต่อแนวทางการสร้างความร่วมมือในการผลักดันการดำเนินงานด้านกระบวนการควบคุมคุณภาพภายในห้องปฏิบัติการทดสอบไมโครพลาสติก และมีความสนใจในการยกระดับศักยภาพห้องปฏิบัติการ ให้สอดคล้องตามข้อกำหนดของมาตรฐาน ISO/IEC17025 ทั้งนี้ได้พิจารณาแล้วเห็นว่า ต้นแบบตัวอย่างควบคุมไมโครพลาสติกที่กรมวิทยาศาสตร์บริการได้พัฒนาขึ้น มีประโยชน์และสามารถสร้างความมั่นใจในกระบวนการทดสอบ และความถูกต้องของการใช้เครื่องมือและบุคลากรสำหรับการควบคุมคุณภาพผลการทดสอบไมโครพลาสติก โดยสามารถต่อยอดเป็นตัวอย่างควบคุมในเมทริกซ์ต่างๆ เพื่อให้ครอบคลุมการตรวจวิเคราะห์ด้านสิ่งแวดล้อมในวงกว้าง สำหรับระยะถัดไป       ศูนย์ทดสอบความชำนาญห้องปฏิบัติการ สถาบันพัฒนามาตรฐานและตรวจสอบรับรอง กรมวิทยาศาสตร์บริการ ให้ความสำคัญกับการพัฒนาแนวทางการเปรียบเทียบผลการทดสอบระหว่างห้องปฏิบัติการด้านไมโครพลาสติก ซึ่งจะเป็นก้าวสำคัญในการยกระดับความน่าเชื่อถือของผลการทดสอบ และวางรากฐาน สู่ระบบคุณภาพในระดับสากลต่อไป

     กรมวิทยาศาสตร์บริการ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม โดย สถาบันพัฒนาเครือข่ายวิทยาศาสตร์บริการ เดินหน้าพัฒนาความสามารถห้องปฏิบัติการไทยอย่างเป็นระบบและต่อเนื่อง เปิดเวทีสัมมนาวิชาการครั้งสำคัญ ภายใต้หัวข้อ “ความก้าวหน้าห้องปฏิบัติการเครือข่ายศูนย์วิทยาศาสตร์บริการร่วม อว. : ก้าวทันมาตรฐาน พัฒนาสู่การรับรอง” ในวันที่ 16 กรกฎาคม พ.ศ. 2568 ผ่านระบบ Zoom Web Conference ร่วมแลกเปลี่ยนองค์ความรู้และแสดงศักยภาพของเครือข่ายห้องปฏิบัติการในระดับประเทศ
    งานนี้ได้รับเกียรติจาก ดร.พจมาน ท่าจีน รองอธิบดีกรมวิทยาศาสตร์บริการ รักษาราชการอธิบดีกรมวิทยาศาสตร์บริการ เป็นประธานในพิธีเปิด พร้อมด้วย นายเดช บัวคลี่ ผู้อำนวยการสถาบันพัฒนาเครือข่ายวิทยาศาสตร์บริการ กล่าวรายงานเปิดงาน จุดประกายให้วงการห้องปฏิบัติการไทยมุ่งสู่เป้าหมายเดียวกัน คือ “การยกระดับมาตรฐานสู่ระดับสากล”
    จุดไฮไลต์ ของเวทีสัมมนาครั้งนี้ ได้แก่ การบรรยายพิเศษโดย ดร.วัฒนจักร พุ่มวิเศษ ผู้อำนวยการกลุ่มอุทยานวืทยาศาสตร์ สำนักงานปลัดกระทรวง อว. ในหัวข้อ “กลไกการเชื่อมโยงห้องปฏิบัติการกับอุทยานวิทยาศาสตร์” ถ่ายทอดแนวคิดและกลไกสำคัญในการขับเคลื่อนระบบห้องปฏิบัติการไทยให้เป็นศูนย์กลางสนับสนุนภาคอุตสาหกรรม การวิจัย และนวัตกรรม เพื่อเสริมความเข้มแข็งของเศรษฐกิจฐานรากและยกระดับประเทศในภาพรวม
    นอกจากนี้ เวทีสัมมนายังเปิดโอกาสให้ห้องปฏิบัติการจาก 12 มหาวิทยาลัยและสถาบันการศึกษาชั้นนำทั่วประเทศ นำเสนอความก้าวหน้าในด้านต่าง ๆ ทั้งในแง่การบริหารจัดการ การพัฒนากระบวนการวิเคราะห์ การตรวจสอบและควบคุมคุณภาพห้องปฏิบัติการ ให้สอดคล้องกับมาตรฐาน DSS Recognized Laboratory และมาตรฐาน ISO/IEC 17025:2017 ได้แก่ การตรวจสอบคุณภาพน้ำดื่ม น้ำประปา น้ำบาดาล และน้ำเสีย,การวิเคราะห์โลหะหนักในผลิตภัณฑ์สมุนไพร, การหาปริมาณสารสำคัญในชา, การตรวจสอบด้านจุลชีววิทยาและสิ่งแวดล้อม การนำเสนอผลงานดังกล่าว ถือเป็นการสะท้อนถึงศักยภาพและความเข้มแข็งของเครือข่ายวิทยาศาสตร์บริการ อว. จากหน่วยงานทั่วประเทศ ที่ได้ร่วมกันพัฒนาและก้าวสู่การเป็นศูนย์กลางการให้บริการด้านวิทยาศาสตร์ที่ได้มาตรฐาน ตอบโจทย์ความต้องการของผู้ประกอบการ และสนับสนุนอุตสาหกรรมไทยในทุกมิติ ภายในงานยังมีการเปิดเวที “Session ปรึกษาและข้อเสนอแนะ” จากผู้ทรงคุณวุฒิด้านระบบและเทคนิคห้องปฏิบัติการ ร่วมเสนอแนะแนวทางการพัฒนาเพื่อเสริมสร้างความแข็งแกร่งของเครือข่ายอย่างยั่งยืนในระยะยาว
   งานสัมมนาวิชาการจัดขึ้นภายใต้โครงการพัฒนาหน่วยตรวจสอบและรับรองในประเทศให้ได้มาตรฐานเพื่อการพัฒนาเชิงพื้นที่ ซึ่งได้รับงบประมาณจากสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม โดย ดร.พจมนา ท่าจีน รองอธิบดีกรมวิทยาศาตร์บริการ รักษาราชการแทนอธิบดีกรมวิทยาศาสตร์กล่าว ว่า “การสร้างความเข้มแข็งให้กับห้องปฏิบัติการของประเทศไทย ไม่ใช่แค่เรื่องทางเทคนิค แต่คือยุทธศาสตร์สำคัญระดับประเทศที่ต้องเร่งดำเนินการ”
    ที่ผ่านมาประเทศไทยประสบปัญหาคอขวดจากข้อจำกัดด้านห้องปฏิบัติการ ทั้งจำนวนที่ไม่เพียงพอ มาตรฐานที่ยังไม่ถึงระดับสากล และการกระจุกตัวในบางพื้นที่ส่งผลกระทบโดยตรงต่อผู้ประกอบการ ซึ่งต้องพึ่งพาผลการวิเคราะห์ทดสอบที่น่าเชื่อถือและเป็นที่ยอมรับในระดับสากลกรมวิทยาศาสตร์บริการในฐานะหน่วยงานหลักด้านการสนับสนุนและยกระดับห้องปฏิบัติการภายใต้กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.)จึงให้ความสำคัญกับการพัฒนาห้องปฏิบัติการในทุกภาคส่วนอย่างจริงจังเราเล็งเห็นและยกให้การพัฒนาท่านผู้ปฏิบัติงานในห้องปฏิบัติการ เป็น "Priority แรก"โดยมุ่งเสริมสร้างความเข้มแข็งทั้งในเชิงวิชาการและโครงสร้างพื้นฐานให้ครบวงจร อีกบทบาทสำคัญของกรมฯ คือ การทำหน้าที่เป็นหน่วยให้การรับรองตามมาตรฐานสากล ISO/IEC 17025 ซึ่งเรามีทีมที่ปรึกษาเฉพาะด้าน และแยกทีมปฏิบัติออกจากทีมตรวจประเมินอย่างชัดเจน เพื่อลดความขัดแย้งและสร้างระบบการดูแล (Decare) ที่โปร่งใส ตามแนวทางของ APAC และ ILAC ทุกกระบวนการได้รับการออกแบบให้เป็นไปตามปัจจัยและมาตรฐานสากล เราไม่ได้เพียงให้การรับรอง แต่ผลการรับรองและรายงานการทดสอบของห้องปฏิบัติการที่ผ่านการรับรองนั้น ต้องสามารถใช้งานได้จริง และส่งผลกระทบจริงในเชิงพาณิชย์และภาคอุตสาหกรรม หากเกิดข้อร้องเรียน ระบบของเราจะทำงานทันทีเพื่อปกป้องผู้ใช้บริการ และหาทางแก้ไขอย่างโปร่งใส
   สิ่งสำคัญที่สุดที่กรมวิทยาศาสตร์บริการให้ความสำคัญ คือ “การทำให้ท่านผู้ปฏิบัติงานในห้องปฏิบัติการ มีความมั่นใจ มีมาตรฐาน และพร้อมก้าวต่อไปสู่ระดับสากลได้อย่างปลอดภัย”
     เพราะเราเชื่อมั่นว่า ห้องปฏิบัติการที่เข้มแข็ง คือรากฐานสำคัญของการพัฒนาประเทศในทุกมิติ

     21 กรกฎาคม 2568 กรมวิทยาศาสตร์บริการ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม จัดการประชุมระหว่างผู้บริหารกรมวิทยาศาสตร์บริการและ โดยมี ดร.เอกรัฐ มีชูวาส ผู้อำนวยการศูนย์ห้องปฏิบัติการอ้างอิงฟิสิกส์ ให้เกียรติเป็นประธานกล่าวต้อนรับ Dr.Cassandra Rauert. ผู้เชี่ยวชาญด้านการวิเคราะห์ไมโครพลาสติกจากสถาบัน Queensland Alliance for Environmental Health Sciences (QAEHS) มหาวิทยาลัยควีนส์แลนด์ ประเทศออสเตรเลีย ณ ห้องประชุมอัครเมธี ชั้น 6 อาคารตั้ว ลพานุกรม
    ภายหลังการหารือ Dr.Cassandra Rauert. ได้บรรยายในหัวข้อ “Microplastic Analysis by using Pyrolysis GC-MS” ถ่ายทอดองค์ความรู้เชิงลึกเกี่ยวกับเทคนิคการวิเคราะห์ไมโครพลาสติกระดับไมโครเมตร และการประยุกต์ใช้ในห้องปฏิบัติการสิ่งแวดล้อมสมัยใหม่ โดยมีนักวิทยาศาสตร์ นักวิจัย และเจ้าหน้าที่ห้องปฏิบัติการกรมวิทย์ฯ บริการ เข้าร่วมกิจกรรมในครั้งนี้
   ในช่วงบ่าย Dr.Cassandra ได้เยี่ยมชมห้องปฏิบัติการของสถาบันห้องปฏิบัติการอ้างอิงแห่งชาติ เพื่อศึกษาศักยภาพในการดำเนินงาน พร้อมแลกเปลี่ยนแนวทางการจัดการ วิเคราะห์ และควบคุมคุณภาพการทดสอบไมโครพลาสติกในตัวอย่างจริง
  การประชุมในครั้งนี้นับเป็นอีกหนึ่งก้าวสำคัญของความร่วมมือระหว่างไทยและออสเตรเลียในการพัฒนาความสามารถของห้องปฏิบัติการวิเคราะห์ไมโครพลาสติกของประเทศไทย ซึ่งจะต่อยอดสู่การจัดสัมมนาวิชาการ “Microplastic Pollution and Analytical Techniques” ในวันที่ 22 กรกฎาคม 2568 ณ โรงแรมแมนดาริน กรุงเทพฯ โดยมีผู้เชี่ยวชาญจากนานาชาติร่วมบรรยาย และเปิดเวทีแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ในระดับประเทศ เพื่อยกระดับห้องปฏิบัติการไทยสู่มาตรฐานสากล

     วันที่ 18 กรกฎาคม 2568 สถาบันพัฒนานักวิทยาศาสตร์ กรมวิทยาศาสตร์บริการ จัดอบรมเชิงปฏิบัติการหลักสูตร “เทคนิคการเตรียมสารละลาย” จัดขึ้นเป็นครั้งที่ 2 ณ ห้องฝึกอบรม 519 อาคารสถาบันพัฒนานักวิทยาศาสตร์ เพื่อพัฒนาทักษะเชิงลึกด้านการเตรียมสารละลายแก่เจ้าหน้าที่ห้องปฏิบัติการ นักวิทยาศาสตร์ และผู้ปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้อง โดยเน้นการเรียนรู้ผ่านการลงมือปฏิบัติจริง (Hands-on Practice) ทุกขั้นตอน
   ผู้เข้าอบรมได้ฝึกปฏิบัติการเตรียมสารละลายอย่างถูกต้อง ตั้งแต่การคำนวณค่าความเข้มข้น การชั่งสาร การเลือกใช้และดูแลวัสดุอุปกรณ์ ไปจนถึงการจัดเก็บอย่างเหมาะสม พร้อมฝึกวิเคราะห์ค่าความกระด้างของน้ำตามแนวปฏิบัติมาตรฐานสากล ทั้งนี้เพื่อเสริมสร้างความแม่นยำและความมั่นใจในการทำงานจริงในห้องแล็บ
  หลักสูตรนี้ถือเป็นหนึ่งในกลไกสำคัญภายใต้ภารกิจการพัฒนากำลังคนด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของประเทศ เพื่อยกระดับขีดความสามารถของบุคลากรและห้องปฏิบัติการไทยให้มีความพร้อมในการรองรับระบบคุณภาพในระดับสากล โดยมีผู้เข้าร่วมอบรมจากทั้งภาครัฐและเอกชนทั่วประเทศ
การส่งเสริมการฝึกอบรมแบบลงมือปฏิบัติจริงเช่นนี้ จะช่วยสร้างบุคลากรที่ไม่เพียงมีความรู้ แต่ยังมีทักษะการทำงานจริง พร้อมก้าวสู่การเป็นกำลังสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจนวัตกรรมของประเทศอย่างยั่งยืน.